Podstawa prawna
Od 18 sierpnia 2023 r. weszły w życie nowe przepisy regulujące delegowanie kierowców w transporcie drogowym na terenie Rzeczypospolitej Polskiej. Główną podstawą prawną tych zmian jest ustawa z dnia 28 lipca 2023 r. o delegowaniu kierowców w transporcie drogowym (Dz. U. 2023, poz. 1523).
Zakres ustawy
Nowe przepisy obejmują szeroki zakres kwestii związanych z delegowaniem kierowców w transporcie drogowym. Ustawa precyzuje m.in. zasady delegowania, kontroli przestrzegania przepisów, współpracy między instytucjami, a także postępowania administracyjnego w przypadku naruszenia przepisów.
Delegowanie kierowców – kogo dotyczą przepisy?
Przepisy ustawy dotyczą zarówno przewoźników drogowych delegujących kierowców na terenie Polski, jak i kierowców delegowanych na ten teren. Jest to istotne, ponieważ regulacje mają zastosowanie zarówno do podmiotów delegujących, jak i do pracowników, którzy są delegowani.
Przewoźnik drogowy delegujący kierowcę na teren Polski to przewoźnik mający siedzibę w innym państwie członkowskim, który tymczasowo kieruje kierowcę będącego jego pracownikiem do pracy na terenie Polski w związku z realizacją usługi transportu drogowego. Natomiast kierowcą delegowanym na teren Polski jest kierowca zatrudniony w warunkach odpowiadających warunkom określonym w Kodeksie pracy w innym państwie członkowskim, tymczasowo skierowany do pracy na terenie Polski przez przewoźnika drogowego delegującego kierowcę na teren Polski.
Warunki zatrudnienia kierowców delegowanych na teren Polski
Nowe przepisy określają, że przewoźnik delegujący kierowcę na teren Polski oraz przewoźnik z państwa trzeciego delegujący kierowcę na teren Polski muszą zapewnić takiemu kierowcy warunki zatrudnienia nie mniej korzystne niż wynikające z przepisów Kodeksu pracy oraz innych przepisów regulujących prawa i obowiązki pracowników. Warunki zatrudnienia obejmują m.in. normy i wymiar czasu pracy, okresy odpoczynku dobowego i tygodniowego, wymiar urlopu wypoczynkowego, wynagrodzenie za pracę, bezpieczeństwo i higienę pracy, ochronę pracownic w okresie ciąży oraz w okresie urlopu macierzyńskiego, zatrudnianie młodocianych oraz wykonywanie pracy lub innych zajęć zarobkowych przez dziecko, zasady równego traktowania oraz zakaz dyskryminacji w zatrudnieniu, a także należności na pokrycie kosztów związanych z podróżą służbową.
Obowiązki przewoźnika delegującego kierowcę na teren Polski
Przewoźnik delegujący kierowcę na teren Polski ma szereg obowiązków, w tym składanie zgłoszenia delegowania tego kierowcy najpóźniej w momencie rozpoczęcia delegowania, zapewnienie odpowiednich dokumentów kierowcy oraz przestrzeganie przepisów dotyczących delegowania. Dokumenty, które przewoźnik delegujący musi zapewnić kierowcy podczas delegowania, obejmują m.in. kopię zgłoszenia delegowania, dowody potwierdzające wykonywanie przewozów drogowych na terenie Polski oraz zapisy tachografu.
Obowiązki przewoźnika z państwa trzeciego delegującego kierowcę na teren Polski
Przewoźnik z państwa trzeciego delegujący kierowcę na teren Polski ma inne obowiązki niż przewoźnik delegujący. Przede wszystkim musi składać zgłoszenie delegowania kierowcy najpóźniej w momencie rozpoczęcia delegowania oraz wystawiać potwierdzenie delegowania przed rozpoczęciem przewozu drogowego.
Zmiany w systemie naliczania składek ZUS i podatku PIT
Nowe przepisy wprowadzają także zmiany w systemie naliczania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne oraz wysokości zaliczki na podatek dochodowy dla kierowców w transporcie międzynarodowym. Ustawa ma na celu zapewnienie przewoźnikom większej przewidywalności ponoszonych kosztów pracy oraz równe traktowanie wszystkich kierowców, niezależnie od przydzielanych zadań i destynacji przewozów.
Zmiany w podatku dochodowym
Zgodnie z nowymi przepisami, przychody ze stosunku pracy oraz umowy zlecenia, otrzymane przez kierowcę z tytułu wykonywania międzynarodowych przewozów drogowych, są wolne od podatku dochodowego w określonych przypadkach. Ustawa precyzuje także zwrot kosztów związanych z podróżą służbową oraz korzystaniem z urządzeń sanitarnych.
Zasady wynagradzania kierowców wykonujących międzynarodowe przewozy drogowe
Nowe przepisy wprowadzają bardziej precyzyjne zasady dotyczące wynagradzania kierowców wykonujących międzynarodowe przewozy drogowe. Przewidują one płatność wynagrodzenia w dwóch ratach oraz określają kryteria uzależniające wysokość płatności od miesięcznego przychodu kierowcy. Dodatkowo, ustawa określa zasady zwrotu kosztów związanych z podróżą służbową i korzystaniem z urządzeń sanitarnych.
Dodatkowe uprawnienia dla kierowców
Kierowcom wykonującym międzynarodowe przewozy drogowe przysługuje dodatkowe uprawnienie w postaci 60 euro za każdy dzień pobytu zagranicą, które nie wchodzą w skład przychodu stanowiącego podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne.
Wnioski
Nowe przepisy dotyczące delegowania kierowców w transporcie drogowym mają na celu zapewnienie lepszych warunków pracy dla kierowców oraz większej przejrzystości i równości w systemie. Wprowadzają one szereg zmian zarówno w zakresie obowiązków przewoźników, jak i praw pracowników, mając na uwadze bezpieczeństwo i godne warunki pracy w transporcie drogowym. Dlatego też należy przestrzegać tych przepisów, aby zapewnić uczciwe warunki zatrudnienia oraz bezpieczeństwo wszystkim zaangażowanym stronom. Dodatkowo, kierowcy wykonujący międzynarodowe przewozy drogowe powinni być świadomi swoich uprawnień i obowiązków zgodnie z nowymi regulacjami, co przyczyni się do lepszej ochrony ich praw.
