W niniejszej publikacji omówimy kwestie odpoczynków dziennych kierowców, jak również odpoczynków tygodniowych kierowców, które mają zastosowanie w przypadku kierowców wykonujących przewozy drogowe pojazdami o dmc powyżej 3,5 tony lub pojazdu przystosowanego do przewozu więcej niż 9 osób łącznie z kierowcą.
Definicja odpoczynku
Zgodnie z rozporządzeniem 561/2006 WE „odpoczynek” oznacza nieprzerwany okres, w którym kierowca może swobodnie dysponować swoim czasem.
DZIENNE OKRESY ODPOCZYNKU
Co mówi Rozporządzenie 561/2006 WE? – Art. 4 pkt g, Art. 8
„Dzienny okres odpoczynku” oznacza dzienny okres, w którym kierowca może swobodnie dysponować swoim czasem i obejmuje „regularny dzienny okres odpoczynku” lub „skrócony dzienny okres odpoczynku”.
Zgodnie z Art. 8 ust. 2 Rozporządzenia 561/2006 WE w każdym 24 godzinnym okresie po upływie poprzedniego dziennego okresu odpoczynku lub tygodniowego okresu odpoczynku kierowca musi wykorzystać kolejny dzienny okres odpoczynku.
ODBIÓR ODPOCZYNKU DZINNEGO
Zgodnie z rozporządzeniem dzienny okres odpoczynku może zostać przedłużony do rozmiarów regularnego lub skróconego tygodniowego okresu odpoczynku, ale jak już było wspomniane powyżej, każdy z nich musi zamknąć się w każdym 24 godzinnym okresie po upływie poprzedniego odpoczynku.
ODPOCZYNEK DZIENNY REGULARNY
„Regularny dzienny okres odpoczynku” oznacza nieprzerwany odpoczynek trwający co najmniej 11 godzin. Alternatywnie, regularny dzienny okres odpoczynku można wykorzystać w dwóch częściach, z których pierwsza musi nieprzerwanie trwać co najmniej 3 godziny a druga co najmniej 9 godzin.
PRZYKŁADOWY SCHEMAT ODBIORU ODPOCZYNKU DZIENNEGO REGULARNEGO
PRZYKŁADOWY SCHEMAT ODBIORU ODPOCZYNKU DZIENNEGO REGULARNEGO DZIELONEGO
ODPOCZYNEK DZIENNY SKRÓCONY
Zgodnie z rozporządzeniem 561/2006 WE kierowca może wykorzystać także „skrócony dzienny okres odpoczynku”, który oznacza nieprzerwany odpoczynek trwający co najmniej 9 godzin, ale krócej niż 11 godzin.
PRZYKŁADOWY SCHEMAT ODBIORU ODPOCZYNKU DZIENNEGO SKRÓCONEGO
Należy jednak pamiętać o tym, iż art. 8 ust. 4 Rozporządzenia 561/2006 WE mówi, że kierowca może mieć najwyżej trzy skrócone dzienne okresy odpoczynku pomiędzy dwoma tygodniowymi okresami odpoczynku.
W przypadku odbierania odpoczynków dziennych skróconych warto mieć na uwadzę, że do tych ograniczeń nie ma zastosowania definicja tygodnia, i skrócenie tych odpoczynków możemy stosować zawsze pomiędzy odpoczynkami tygodniowymi bez względu na to w jakie dni je odbieramy.
ODBIÓR ODPOCZYNKÓW DZIENNYCH SKRÓCONYCH
TYGODNIOWE OKRESY ODPOCZYNKU
Co mówi Rozporządzenie 561/2006 WE? – Art. 4 pkt h) oraz Art. 8
Jeżeli chodzi o odpoczynki tygodniowe zgodnie w w/w rozporządzeniem „tygodniowy okres odpoczynku” oznacza tygodniowy okres, w którym kierowca może swobodnie dysponować swoim czasem i obejmuje „regularny tygodniowy okres odpoczynku” lub „skrócony tygodniowy okres odpoczynku”:
– „regularny tygodniowy okres odpoczynku” oznacza odpoczynek trwający co najmniej 45 godzin,
– „skrócony tygodniowy okres odpoczynku” oznacza odpoczynek trwający krócej niż 45 godziny, który można, na warunkach ustalonych w art. 8 ust. 6, skrócić do nie mniej niż 24 kolejnych godzin.
Tygodniowy okres odpoczynku powinien rozpocząć się nie później niż po zakończeniu sześciu okresów 24 godzinnych licząc od końca poprzedniego tygodniowego okresu odpoczynku.
Rozporządzenie wskazuje także, kiedy możemy zastosować odpoczynek skrócony oraz jak należy go rekompensować. Zgodnie z przepisami w ciągu dwóch kolejnych tygodni kierowca wykorzystuje co najmniej:
– dwa regularne tygodniowe okresy odpoczynku, lub
– jeden regularny tygodniowy okres odpoczynku i jeden skrócony tygodniowy okres odpoczynku trwający co najmniej 24 godziny.
Zakładając, że odbieramy odpoczynek raz w tygodniu, z przepisu jasno wynika, że tylko co drugi odpoczynek tygodniowy może być odpoczynkiem skróconym, trwającym co najmniej 24 godziny. Należy pamiętać, że każdy odpoczynek, który trwa mniej niż 45 godzin będzie traktowany jak odpoczynek skrócony, a każde skrócenie należy zrekompensować równoważnym odpoczynkiem wykorzystanym jednorazowo przed końcem trzeciego tygodnia następującego po danym tygodniu.
Zgodnie z art. 8 ust. 7 rekompensata za skrócony odpoczynek może być wykorzystana łącznie z innym okresem odpoczynku trwającym co najmniej dziewięć godzin.
PRZYKŁADOWY SCHEMAT ODBIORU ODPOCZYNKÓW TYGODNIOWYCH
Jak rekompensować?
Kierowca odebrał odpoczynek skrócony trwający 30 godzin, do zrekompensowania pozostaje 15 godzin (45 godzin – 30 godzin = 15 godzin do rekompensaty). Rekompensaty należy udzielić do końca trzeciego tygodnia następującego po skróceniu.
Odbiór odpoczynków w pojeździe
Zgodnie z art. 8 ust. 8 rozporządzenia 561/2006 WE istnieje możliwość wykorzystania odpoczynku w pojeździe, ale jest ona przewidziana tylko dla dziennych okresów odpoczynku i skróconego tygodniowego okresu odpoczynku.
Odbiór odpoczynku poza bazą jest możliwy pod kilkoma warunkami: pojazd taki musi posiadać odpowiednie (homologowane) miejsce do spania dla każdego kierowcy jak również pojazd musi znajdować się na postoju.
Jeżeli kierowca w trasie musi odebrać odpoczynek tygodniowy regularny powinien mieć zapewniony nocleg, gdyż zgodnie z przepisami tego odpoczynku nie można odbierać w pojeżdzie.
