W dniu 9 listopada 2018 roku ukazała się dziewiąta wersja projektu ustawy o publicznym transporcie zbiorowym, mająca wejść w życie od 1 stycznia 2022 roku. Celem tej inicjatywy legislacyjnej jest zapewnienie skutecznego dostępu do transportu publicznego poprzez rozszerzenie sieci komunikacyjnej w obszarach dotąd niewystarczająco obsługiwanych. Ponadto, ustawodawca dąży do utrzymania dopłat do biletów ulgowych, umożliwiając korzystanie z ulgowych przejazdów wszystkim uprawnionym zgodnie z ustawą z dnia 20 czerwca 1992 r. o uprawnieniach do ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego.
Nowe definicje
Projekt wprowadza precyzyjne definicje kluczowych terminów, takich jak dworzec, komunikacja miejska, linia komunikacyjna, przewoźnik czy strefa transgraniczna. Zgodnie z nowym brzmieniem, dworzec to „obiekt budowlany z miejscem do odprawy pasażerów, obejmujący przystanki komunikacyjne, punkt sprzedaży biletów, punkt informacyjny, poczekalnię oraz węzeł sanitarny.” Definicja komunikacji miejskiej została uściślona, obejmując „przewozy pasażerskie w granicach miasta na prawach powiatu lub gminy o statusie miasta oraz gminne lub powiatowe przewozy pasażerskie w granicach gminy o statusie miasta lub miasta na prawach powiatu oraz miast i gmin powiązanych komunikacyjnie na mocy porozumienia międzygminnego.”
Minimalny standard dostępności komunikacyjnej
W ramach projektowanej ustawy wprowadzony zostanie minimalny standard dostępności komunikacyjnej, mający na celu zapewnienie równego dostępu do transportu w całym kraju. Przewiduje on m.in. 70% udział linii komunikacyjnych o charakterze użyteczności publicznej we wszystkich połączeniach komunikacyjnych realizowanych przez danego organizatora.
Plany transportowe
Wprowadzone zmiany ograniczają liczbę organizatorów publicznego transportu zbiorowego zobowiązanych do opracowania planu transportowego. Obowiązek ten będzie dotyczył gmin i związków międzygminnych jedynie w przypadku organizacji linii komunikacyjnych oraz sieci komunikacyjnych w komunikacji miejskiej. Ponadto, marszałkowie województw zostaną obciążeni obowiązkiem opracowania planu transportowego dotyczącego przewozów na szczeblu gminnym, powiatowym, powiatowo-gminnym i wojewódzkim.
Opłaty za korzystanie z dworców
W projekcie ustawy przewidziano zwiększenie opłat za wjazd pojazdów na dworce. Zmiany obejmują wzrost opłat z 1 zł na 1,50 zł oraz z 2 zł na 5 zł w przypadku dworców przeznaczonych do obsługi osób niepełnosprawnych.
Zezwolenia na wykonywanie regularnych przewozów osób
Ważna zmiana dotyczy utrzymania systemu zezwoleń w odniesieniu do przewozów pasażerskich, które nie są użytecznością publiczną. Projekt wprowadza nowe regulacje dotyczące odmowy udzielenia lub zmiany zezwolenia na wykonywanie regularnych przewozów osób. Organizator może odmówić udzielenia zezwolenia m.in. w przypadku nieprzestrzegania warunków zezwolenia lub naruszenia rozkładu jazdy linii. Z kolei organ może odmówić, gdy wnioskodawca nie spełnia standardów obsługi linii określonych w planie transportowym.
Ulgi dla pasażerów i dofinansowanie z budżetu państwa
Projekt nakłada na operatorów i przewoźników obowiązek uwzględnienia ulgowych przejazdów pasażerów oraz umożliwia uzyskanie dofinansowania utraconych przychodów poprzez dotacje z budżetu państwa. Dotacje te stanowią różnicę między wartością sprzedaży biletów z uwzględnieniem ulg a wartością sprzedaży biletów bez uwzględnienia ulg. Projekt przewiduje kary za nieprawidłowości związane z funkcjonowaniem systemu dofinansowania.
Ważność zezwoleń
W celu zapewnienia ciągłości usług, ważność zezwoleń na wykonywanie regularnych przewozów osób wydanych do 31 grudnia 2018 roku zostanie przedłużona do 31 grudnia 2021 roku. Pełne wejście w życie ustawy przewidziano na 1 stycznia 2022 roku.
Opracowanie: Jadwiga Beiersdorf, transtica.pl
