ViaTOLL działa już na blisko 2 tys. kilometrów dróg krajowych. Od początku 2013 roku kolejne kilometry dróg krajowych i autostrad zostaną włączone w elektroniczny system poboru opłat. W styczniu 2013 roku do systemu zostaną włączone kolejne 140 km autostrad i dróg ekspresowych, a w marcu 2013 roku 160 km dróg ekspresowych i tras niższych kategorii.
Wiele firm transportowych zadaje sobie pytanie jak oblicza się stawkę za kilometr drogi objętej tym systemem, a także na co przeznaczane są z niego pieniądze. Otóż opłata elektroniczna jest iloczynem przejechanych kilometrów przez stawkę za 1 km, która odpowiada danej kategorii pojazdu. Wysokość stawki za przejazd 1 km drogi krajowej, na której pobierana jest opłata elektroniczna zróżnicowana jest ze względu na dwa czynniki. Jest to klasa emisji spalin EURO silnika pojazdu, a także klasa drogi krajowej objętej poborem opłat. Stawka opłaty nie może jednak przekraczać 2 złote za kilometr i musi opierać się na zasadzie zwrotu kosztów budowy, eksploatacji, utrzymania oraz rozwoju infrastruktury sieci dróg zarządzanych przez Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych i Autostrad.
Zgodnie z Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 22 marca 2011 roku w sprawie obliczania maksymalnej stawki opłaty elektronicznej wysokość maksymalnej stawki opłaty to średnia ważona kosztów:
- budowy drogi krajowej
- finansowych
- utrzymania drogi krajowej
- remontów drogi krajowej
- ochrony oraz zarządzania drogą krajową
- poboru opłaty elektronicznej.
Zgodnie z §3 punkt 1 wyżej wymienionego Rozporządzenia koszty budowy drogi krajowej obejmują koszty budowy oraz przebudowy drogi, w tym koszty opracowania programu inwestycji, ekspertyz, studiów, dokumentacji projektowej, nabycia nieruchomości i przygotowania gruntów pod budowę drogi, pomiarów geodezyjnych, prac geologicznych, badań archeologicznych, a także koszty wykonania robót budowlanych, zarządzania tymi robotami, nadzoru inwestorskiego oraz kwotę marży, którą należy wypłacić wykonawcy.
Koszt utrzymania drogi krajowej obejmuje wykonie robót konserwacyjnych, porządkowych i innych zmierzających do zwiększenia bezpieczeństwa i wygody ruchu, w tym także odśnieżanie i zwalczanie śliskości zimowej. Zaś koszty remontów to koszty wykonania robót przywracających pierwotny stan drogi.
Koszty poboru opłaty obejmują koszty związane z przygotowaniem, wdrożeniem i budową systemu poboru opłaty, a także koszty eksploatacji systemu (koszty utrzymania stanowisk do pobierania opłaty elektronicznej, bieżące koszty eksploatacji, zarządzania i administrowania systemu pobierania opłaty elektronicznej, koszty egzekwowania nieuiszczonej opłaty elektronicznej oraz koszty egzekwowania kar pieniężnych.
Wiele z nas zadaje sobie pytanie na co przeznaczone są środki z opłat i kar z elektronicznego systemu poboru. Otóż zgodnie z art. 40a punkt 4 Ustawy o drogach publicznych środki te przekazywane są na rachunek Krajowego Funduszu Drogowego. Przeznaczone są one na utrzymanie dróg krajowych objętych opłatami, budowę dróg krajowych, a także na wynagrodzenie dla operatora.
Opracowanie: Jadwiga Dudzik transtica.pl